نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار و مدیر گروه حقوق دانشگاه اصفهان
2 دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه اصفهان
چکیده
جرم قاچاق کالا به مثابهی یکی از جرایم آسیب زننده به اقتصاد کشور، نقش بارزی را در خصوص بحران آفرینی اقتصادی ایفا کرده و سالانه ارقام هنگفتی را به عنوان زیان، به مجموعهی اقتصاد کشور تحمیل مینماید. از همین روی انجام مبارزهای همه جانبه علیه آن، اجتناب ناپذیر است. یکی از راهکارهای مبارزه با قاچاق کالا، بهرهگیری از ابزارهای حقوقی مانند جرمانگاری این عمل و تعیین شرایط مسئولیت کیفری برای مرتکب آن است. از همین روی پرسشی که حائز اهمیّت مینماید، این است که مصادیق جرم قاچاق کالا در نظام حقوقی ایران کدام است؟ پاسخ به این سوال، به منظور پی بردن به تحقق جرم و ترتب مجازات قانونی بر آن و همچنین پیشگیری از وقوع مصادیق پرتکرار، ضروری به نظر میرسد. از همین روی در جستار حاضر به منظور نیل به مقصود مزبور، با تتبع در نصوص قانونی، مشاهده میشود که دو مادهی 113 قانون امور گمرکی و مادهی 2 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز متکفّل تبیین مصادیق قاچاق کالا در نظام حقوقی ایران هستند؛ با وجود این، نویسندگان نشان میدهند که اندراج مصادیق در مادتین مزبور از باب تمثیل است و نه از باب حصر. همچنین در تشریح بندهای مختلف مواد یاد شده با بهره گیری از مدلول اطلاعات بازرگانی و گمرکی، اصول تفسیر قوانین کیفری و سایر مقررات قانونی مربوط استفاده میگردد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
a
نویسندگان [English]
- morteza tayebi jebeli 1
- dariush keyvani hafashjani 2
- ابراهیمی، شهرام؛ صادق نژاد نایینی، مجید، (1392)، «تحلیل جرم شناختی جرایم اقتصادی»، پژوهش حقوق کیفری، سال دوم، شماره پنجم، 174 – 147.
- اتاق بازرگانی، (1393)، «نگاهی به پدیده قاچاق کالا در ایران؛ چه کالاهایی بیشتر قاچاق میشوند؟»، نامه اتاق بازرگانی، سال هشتاد و پنجم، شماره 87.
- اجتهادی، سید عبدالمجید، (1390)، «مصادیق جرایم قاچاق کالا و ارز در حقوق ایران»، مجله بررسی‌های حقوقی، سال اول دوره جدید، شماره اول، 138 – 107.
- احمدی، عبدالله، (1382)، قاچاق کالا، چاپ دوم، تهران، نشر میزان.
- اداره کل پژوهش ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، (1389)، سیاست جنایی در مبارزه با قاچاق کالا؛ استثناهای جرم انگاری، فصلنامه پژوهشی تحلیلی ستاد مبارزه با قاچاق کالا وارز، شماره 12، 43 – 37.
- امام خمینی، سید روح الله، (1424 ه.ق)، توضیح المسائل (محشی)، چاپ هشتم، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- بهجت، محمد تقی، (1428 ه.ق)، استفتائات، ج 3، چاپ اول، قم، دفتر حضرت آیت الله بهجت.
- جمشیدی، علیرضا، (1388)، «پیشگیری از جرایم اقتصادی؛ از اقدام‌های قضایی تا اقدام‌های اجرایی»، در: مجموعه سخنرانی‌های ارائه شده در نخستین همایش ملی پیشگیری از وقوع جرم، به کوشش محمد فرجیها و سید محمد حسین سرکشیان، چاپخانه معاونت آموزش ناجا.
- خالقی، علی، (1393)، نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری، چاپ اول، تهران، موسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش.
- ساولانی، اسماعیل، (1393)، حقوق جزای عمومی، چاپ ششم، تهران، موسسه مشاهیر مهر دادآفرین.
- فاضل لنکرانی، محمد، (بی‌تا)، جامع المسائل، ج 1، چاپ یازدهم، قم، انتشارات امیر قلم.
- کاتوزیان، ناصر، (1389)، دوره مقدماتی حقوق مدنی: وقایع حقوقی، مسئولیت مدنی، چاپ چهارم، تهران، شرکت سهامی انتشار.
- گلپایگانی، سید محمد رضا، (1409 ه.ق)، مجمع المسائل، ج 1، چاپ دوم، قم، دار القران الکریم.
- مکارم شیرازی، ناصر، (1427 ه.ق)، استفتائات جدید، ج 3، چاپ دوم، قم، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب (ع).
15. هاشمی شاهرودی، سید علی، (1419 ه.ق)، دراسات فی علم الاصول (تقریرات آیت الله العظمی خویی)، چاپ اول، قم، موسسه دایره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم السلام.
16. Croall, Hazel, (2009), Community Safety and Economic Crime, Criminology & Criminal Justice, Volume: 9 (2), p. 165 – 185.
17. Engdahl, Oskar, (2009), Economic Crime as Hiding Behavior, American Journal of Economics and Sociology, Volume 68, No 3, p. 747 – 773.
18. Gillespie, Kate, (2003), Smuggling and Global Firm, Journal of International Management 9, p. 317 – 333.
19. Lehman, Jeffry – Phelps, Shirelle, (2008), West`s Encyclopedia of American law, Volume 9, 2 ND Edition
20. www.epe.ir
)