نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مرضیه رسولی ¹
• کاوه جادی ²

¹ دانشجوی دکتری اقتصاد گرایش بخش عمومی دانشگاه بوعلی سینا همدان

² دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

چالش‌های مربوط به تقلب و قاچاق سوخت به کشورهای نفتی محدود نمی‌شود. در سراسر جهان، از جمله در اروپا، افزایش قیمت انرژی و نفت باعث افزایش قاچاق سوخت شده است. بنابراین، دولت‌ها باید قاطعانه عمل کنند تا راه‌هایی برای بازدارندگی افرادی که از این تجارت غیرقانونی سود می‌برند، بیابند. هزینه‌های دولت برای یارانه سوخت می‌تواند به سود قاچاقچیان باشد نه شهروندان کشور. برنامه‌های یارانه‌ای به‌طور مصنوعی بر قیمت‌های سوخت در زنجیره تامین تأثیر می‌گذارد و تفاوت‌های قیمتی را بین سوخت‌های یارانه‌ای و غیر‌یارانه‌ای ایجاد می‌کند. مجرمان از این تفاوت قیمت‌ها از طریق یارانه‌ها سوء استفاده می‌کنند، که هزینه‌های یارانه دولت را به جای سود رساندن به اقتصاد و گروه‌های نیازمند یا حمایت از سایر برنامه‌های قانونی دولتی، به جیب خود می‌ریزند. در کشورهایی که این نوع برنامه‌های استحقاق و مزایا رواج دارند، سوء استفاده از یارانه می‌تواند چندین برابر بیشتر از فرار مالیاتی تأثیر منفی مالی داشته باشد. با توجه به مطالعات و تحقیقات انجام شده در این زمینه می‌توان با استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند: علامت‌گذاری سوخت بر پایه هوش مصنوعی، فناوری مبتنی بر امواج رادیویی RFID و فناوری USSD در بستر جی اس ام (GSM) یا سامانه جهانی ارتباطات همراه،  با قاچاق سوخت مبارزه کرد.
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مبارزه با قاچاق سوخت بوده است. این پژوهش، توصیفی ـ همبستگی و از نوع مطالعات کاربردی است و داده‌های مورد نظر با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته (ساخته شده توسط پژوهشگر) گردآوری شد. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوایی و روایی سازه و پایایی آن از طریق ضریب پایایی آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان اداره مبارزه با قاچاق کالا و ارز، اداره گمرک، اداره جهاد کشاورزی، اداره صنعت و معدن، شرکت پخش فرآورده‌های نفتی، تعزیرات حکومتی، اموال تملیکی و پلیس امنیت اقتصادی در استان همدان است. نمونه آماری این تحقیق بر اساس جامعه آماری با حجم نمونه‌ی 80 نفر را شامل می‌شود که با استفاده از «نمونه‌گیری در دسترس» انتخاب شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش آماری تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. یافته‌های حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی منجر به شناسایی شش عامل «قانون‌گذاری، مدیریت سازمانی، عامل فرهنگی - اقتصادی، عامل انگیزشی، ویژگی های فردی قاچاقچیان و عامل ژئوپلیتیکی و تکنولوژی» گردید و یافته‌های حاصل از تحلیل عاملی و تأییدی نشان داد که مبارزه با قاچاق سوخت قابل‌ برازش و کاربرد است.
 

کلیدواژه‌ها

• قاچاق سوخت
• ایران
• فناوری های نوین

عنوان مقاله [English]

Investigating and identifying fuel smuggling channels and providing new advanced technologies to combat it (MARKING FUEL (COTECNA), RFID, USSD CODE)

نویسندگان [English]

• Marzie Rasouli ¹
• kaveh jady ²

¹ .

² .

چکیده [English]

Challenges related to fuel fraud and smuggling are not limited to oil countries. Around the world, including in Europe, rising energy and oil prices have fueled fuel smuggling. Therefore, governments must act decisively to find ways to deter those who profit from this illegal trade. Government spending on fuel subsidies can benefit smugglers and not the citizens of the country. Subsidy programs artificially affect fuel prices in the supply chain, creating price differences between subsidized and non-subsidized fuels. Criminals exploit this price differential through subsidies, which pocket government subsidy costs instead of benefiting the economy and needy groups or supporting other legitimate government programs. In countries where these types of entitlement and benefit programs are prevalent, abuse of subsidies can have a negative financial impact many times greater than tax evasion. According to the studies and research done in this field, it is possible to use advanced technologies such as: fuel marking based on artificial intelligence, technology based on RFID radio waves and USSD technology on the basis of GSM (GSM) or global mobile communication system, with Fuel smuggling fought.
The purpose of the current research was to analyze the exploratory and confirmatory factor in the fight against fuel smuggling. This research is descriptive-correlational and of the type of applied studies, and the desired data was collected using a researcher-made questionnaire. The validity of the questionnaire was evaluated using content validity, construct validity and reliability through Cronbach's alpha reliability coefficient. The statistical population of this research includes experts from the anti-trafficking department, customs department, agricultural jihad department, industry and mining department, oil products distribution company, government sanctions, property acquisition and economic security police in Hamadan province. The statistical sample of this research includes 80 people based on the statistical population with a sample size that was selected using available sampling. The statistical method of exploratory factor analysis was used to analyze the data. The findings of the exploratory factor analysis led to the identification of six legislative factors, organizational management, cultural-economic factor, motivational factor, individual characteristics of smugglers and geopolitical and technological factors, and the findings of the factor analysis and confirmation showed that the fight against fuel smuggling can be It is suitable and useful.

کلیدواژه‌ها [English]

• fuel smuggling
• Iran
• new technologies